Het verhaal achter het Telefónica-gebouw, de eerste wolkenkrabber van Spanje
Ontdek het verhaal achter het iconische Telefónica-gebouw in Madrid, van de constructie uit de jaren 1920 en de opening als een van de hoogste wolkenkrabbers in Europa tot de mishandeling tijdens de Spaanse burgeroorlog en de moderne heropleving.
Begin
Toen de Edificio Telefónica op 1 januari 1930 zijn deuren opende, was het het hoogste gebouw van Europa, met een hoogte van 90 meter en met 14 verdiepingen. De architect, Ignacio de Cárdenas, werd geïnspireerd door de grote – en recent gebouwde – wolkenkrabbers van New York City.
De bouw begon in 1927 en de voltooiing ervan zou minder dan drie jaar duren.
Het gebouw werd al snel het knooppunt van de telecommunicatie in Spanje en het was vanaf hier, in 1928, voordat het gebouw zelfs maar helemaal klaar was, dat het eerste transatlantische telefoongesprek van het land plaatsvond – tussen de Spaanse koning Alfonso XIII en de Amerikaanse president Calvin Coolidge, die was wachtend geduldig bij de Kamer van Koophandel van Washington.
Burgeroorlog
Tijdens de Spaanse burgeroorlog (1936-1939) was het Telefónica-gebouw een belangrijk doelwit van nationalistische bombardementen, vanwege zijn status als het grootste communicatiebedrijf van het land en zijn grote hoogte en ligging dicht bij de vijandelijke linie. De kelders van het gebouw werden tijdens de oorlog gebruikt als schuilkelders. Het Telefónica-gebouw was vele malen het doelwit en na elke aanval gaf architect Ignacio de Cárdenas zijn arbeiders de opdracht om meteen de laatste schade aan het gebouw te repareren.
Republikeinse troepen gebruikten het Telefónica-gebouw als een uitkijkpunt van waaruit ze de positie van de Franco-troepen konden volgen die waren ingebed aan de rand van de stad.
De Gran Vía, de belangrijkste laan van Madrid waar het Telefónica-gebouw aan ligt, kreeg tijdens de oorlog de bijnaam Howitzer Alley vanwege de hoeveelheid beschietingen die het ontving. Buitenlandse correspondenten zoals Ernest Hemingway, Antoine De Saint-Exupéry en Martha Gellhorn moesten door de gevaarlijke straat naar het Telefónica-gebouw rennen om hun rapporten in te dienen bij het Office of Foreign Press, dat zich in het gebouw bevond.
In de populaire cultuur
Het eerste transatlantische telefoongesprek, tussen de Spaanse koning Alfonso XIII en de Amerikaanse president Calvin Coolidge, wordt gedramatiseerd in de Netflix-serie Cable Girls, die de verhalen vertelt van de telefonisten die in het Telefónica-gebouw werkten.
Het bedrijf had meer dan 1.000 mensen in dienst, van wie velen vrouwen die de telefooncentrales bedienden en gesprekken doorverbonden. Het was nog steeds ongebruikelijk dat vrouwen eind jaren ’20 en begin ’30 werkten, dus deze vrouwen smeedden een baanbrekend pad dat samenviel met een groeiende vrijheid voor vrouwen in de Spaanse samenleving.
Vandaag
Tegenwoordig huisvest het gebouw niet alleen Movistar, de grootste gsm-operator van Spanje, maar ook de Telefónica Foundation, een ruimte van vier verdiepingen waar regelmatig tentoonstellingen en lezingen worden gehouden, allemaal gratis voor het publiek, evenals een permanente tentoonstelling over de geschiedenis van telecommunicatie.
Het is een fascinerende ruimte en een van de minder bekende culturele centra van Madrid.
BRON: Jessica Jones – Theculturetrip – Hoofdfoto: (Edificio Telefónica aan de Gran Vía in Madrid) Cesar Fresno.
