Het enige modernistische huis ter wereld met zijn originele interieur staat in Spanje, kan bezocht worden en wordt beschouwd als een wonder van architectuur
In het hart van de oude binnenstad van Reus, op slechts een paar kilometer van Tarragona en minder dan een uur van Barcelona, ligt een pareltje dat de tand des tijds heeft doorstaan: Casa Navás, een modernistisch gebouw dat uniek is in de wereld omdat het zijn oorspronkelijke interieur sinds de opening in 1908 volledig heeft behouden. In een tijd waarin veel modernistische gebouwen fundamentele elementen hebben verloren of gedeeltelijk zijn gerestaureerd, valt dit huis op omdat het intact is gebleven tot in de 21e eeuw. En het mooiste is dat het te bezoeken is.
Casa Navás werd in opdracht van Joaquim Navás, een welvarende lokale koopman, gebouwd door architect Lluís Domènech i Montaner, een van de belangrijkste figuren van het Catalaanse modernisme, samen met Antoni Gaudí en Josep Puig i Cadafalch. Zijn doel was om niet alleen een commercieel en residentieel gebouw te creëren, maar ook een uiting van macht, goede smaak en vooruitgang. Het resultaat was een monumentaal werk in het centrum van Reus, aan de Plaza del Mercadal, dat nog steeds bewondering wekt bij architecten, historici en toeristen.

Oorspronkelijke inrichting behouden
Het ware unieke van Casa Navás schuilt in het interieur. Terwijl de meeste modernistische gebouwen te maken hebben gehad met verbouwingen, branden, oorlogen of renovaties, heeft dit huis zijn oorspronkelijke inrichting intact gehouden, inclusief lampen, glas-in-loodramen, meubels, wandtapijten, keramiek en muurschilderingen. Een wandeling door de kamers is als een reis terug in de tijd naar de gouden dagen van de Catalaanse bourgeoisie aan het begin van de 20e eeuw.
Het interieurontwerp werd uitgevoerd met een mate van detail en verfijning die grensde aan het obsessieve. Edele materialen zoals marmer, exotische houtsoorten, geglazuurd keramiek en glas-in-loodramen, gemaakt door Antoni Rigalts atelier, werden gebruikt. Elke hoek is ontworpen om te imponeren: van de monumentale trap tot de grote hal, inclusief de met bloemen versierde plafonds en delicate marmeren zuilen.
“Het is alsof je in een modernistische tijdcapsule stapt. Wat je hier ziet, is geen reconstructie of imitatie: het is het originele ontwerp, precies zoals Domènech i Montaner het bedacht heeft”, legt Marta Llorens, de officiële gids van het huis, uit.
Bezoeken die inspireren
Momenteel is Casa Navás geopend voor publiek, maar dan met rondleidingen, die bezoekers een groot deel van de binnenruimtes laten verkennen, inclusief ruimtes die decennialang strikt privé waren. Deze rondleidingen, die ongeveer een uur duren, bieden historische context, anekdotes over de familie Navás en technische uitleg over de bouw en het ontwerp.
Daarnaast worden er in het gebouw gedramatiseerde avondrondleidingen, concerten, tijdelijke tentoonstellingen en andere culturele evenementen georganiseerd die het toerisme in Reus moeten stimuleren en het rijke, modernistische erfgoed van de stad moeten laten zien.
Reus is in feite geen gewone stad voor liefhebbers van modernisme. Het is tevens de geboorteplaats van Antoni Gaudí, hoewel ironisch genoeg niets van zijn werk bewaard is gebleven. Toch is de stad erin geslaagd deze erfenis om te vormen tot een toeristische attractie via modernistische routes, musea en unieke gebouwen zoals Casa Rull en het Institut Pere Mata, eveneens het werk van Domènech i Montaner.

Een toekomst voor het geheugen
Casa Navás kreeg een zware klap te verduren tijdens de Spaanse Burgeroorlog, toen de toren in 1938 werd verwoest door een bombardement. De rest van het gebouw bleef echter wonderbaarlijk intact en de latere eigenaren kozen ervoor om niets te veranderen en het te laten zoals het was. Dit, in combinatie met het spaarzame gebruik gedurende tientallen jaren, zorgde ervoor dat het interieur als een verborgen schat bewaard bleef.
Tegenwoordig wordt dit unieke erfgoed niet alleen bewaard, maar ook gewaardeerd en beschermd. De openstelling voor het publiek heeft geleid tot hernieuwde belangstelling voor modernistische architectuur en Reus op de kaart gezet als onmisbare bestemming voor culturele reizigers.
Casa Navás is niet zomaar een bezoek, het is een zintuiglijke en historische ervaring. Een plek waar de tijd lijkt stil te staan en waar kunst, architectuur en herinnering samenkomen. Als je een reis naar Catalonië plant en denkt dat je alles in Barcelona hebt gezien, dan zal dit pareltje in Reus je laten zien dat het modernisme nog steeds geheimen te ontdekken heeft.
BRON: Viajar – Hoofdfoto: (Casa Navàs, ontworpen door architect Lluis Domenech i Montaner, is een uniek voorbeeld van art nouveau in Europa.) Abaritur