12 fantastische landschappen van zee en rotsen aan de Spaanse kust
Spanje is het Europese land met het grootste aantal door UNESCO gesponsorde geoparken (12 in totaal), waarvan er vier aan de kust liggen: Cabo de Gata, Baskische kust, El Hierro, en Lanzarote en Chinijo Archipel.
1 Wandelen door de onderwereld – Vulkaan Teneguía (La Palma)
Een van de Spaanse tellurische hoogtepunten wordt bereikt door de beklimming van de vulkaan Teneguía (in Fuencaliente de La Palma). De uitbarsting van 1971, waarbij 40 miljoen kubieke meter pyroclastisch materiaal werd uitgestoten, was de laatste op aarde die in Spanje werd geregistreerd.
Er is een continu komen en gaan van wandelaars die de zwarte lavas vanaf de kegel fotograferen. Op het bovenste deel van de vulkaan, 90 meter hoog, komen nog steeds hete gassen vrij, die oxideren en de rotsen een kleurrijke rode en gele omhulling geven. Je moet een uurtje lopen, en als de passaatwind sterker wordt is het beter om dit natuurmonument, waarvan het zuiden van La Palma geen geheimen heeft, te vermijden. Het is een goed plan om later de wijnmakerijen van Teneguía te bezoeken, waarvan de wijngaarden op picón (magma-druppels) en as zitten.

2 Ritmische schoonheden – Geopark van de Baskische kust (Gipuzkoa)
De 1300 bezoeken -te voet en per boot- die elk jaar in het Geopark van de Baskische kust worden geprogrammeerd, bewijzen dat het een uitgebreide geotoeristische weddenschap is. De flysch is een soort van millefeuilles waarin harde en zachte lagen worden afgewisseld, gevormd door sedimenten en mariene fossielen die op de bodem van de zee zijn afgezet; het zijn de pagina’s van een boek dat ons in staat stelt om 60 miljoen jaar zonder onderbreking te lezen. In Zumaia zien we de dunne zwarte laag die is achtergebleven door de inslag van een asteroïde 66 miljoen jaar geleden, die heeft geleid tot het uitsterven van 60% van de soorten, waaronder dinosaurussen. Pas bij eb geeft het strand van Itzurun de wandelwagen de ritmische schoonheid van de lagen en de gelamineerde muren die als decor dienden voor Game of Thrones.
Alleen of met een gids die de biodiversiteit van het gebied zal onthullen, naderen we bij eb de getijdenvlakte van Sakoneta (Deba). We moeten dan naar Mutriku gaan, zowel voor de zwarte flysch als voor het museum van de reuzenammonieten.

3 Inspirerende Dali – Cape Creus (Girona)
Er zijn sites die uitingen van geologische vreugde worden. Dit natuurpark getuigt van wat er 300 miljoen jaar geleden gebeurde op een diepte van 20 kilometer, tijdens de vorming van een bergketen. Men struikelt rond de vuurtoren met felle micas, zwarte toermalijnen, plooien van schist die helemaal niet vulkanisch zijn. Een groot deel van de tentoonstelling in de Espai Cap de Creus (Cadaqués), die geopend is in het oude vuurtorenhuis, is gewijd aan geologie. In de Cala Jugadora, beschermd tegen de tramontana, zonnen badgasten op rotsachtige platforms terwijl de riffen van pegmatieten, genaamd Es Roigs (De Roden), als achtergrond dienen. Eenmaal in de baaien van Culip en Culleró, in de Paratge de Tudela, zijn we gefascineerd door dezelfde schist- en pegmatiete-erosies die Salvador Dalí verblinden.

4 Lopen door lava – Timanfaya (Lanzarote)
De uitbarstingen tussen 1730 en 1736 en die in 1824, die een kwart van het Canarische eiland besloegen, zijn reden om het Geopark van de Lanzarote en de Chinijo-archipel te bezoeken. Voor elke geo-amateur begint het feest in het Timanfaya National Park Visitors’ Centre, waar een vulkaanuitbarsting wordt gesimuleerd en de wandelpaden de illusie wekken dat ze door de lava lopen. De demonstraties van geothermische anomalieën volgen: brandende gaspeldoorn – op 1,5 meter van het oppervlak 250 graden – en geisers geproduceerd door het gieten van emmers water door boorpijpen – 610 graden worden bereikt op 13 meter diepte. Een van de natuurlijke ovens wordt gebruikt door het panoramarestaurant El Diablo, een creatie van César Manrique ontwikkeld door een project ondertekend door de architect Eduardo Cáceres. Het legde de Vulkanenroute (14 kilometer) aan, die per bus wordt afgelegd. U mag het bezoek, onder begeleiding en te voet, aan de Tremesana-vulkaan niet missen, in een onschatbare communie met vulkanische buizen en malpaíses. De reis met de auto tussen Tinajo en het strand van La Madera is een goed voorbeeld van een bijna mystieke onwerkelijkheid (geïnspireerd door de kleermaker Custo Dalmau).

5 Zeer kleurrijke rotsen – Geologisch park Costa Quebrada (Cantabrië)
Aan de poorten van Santander, Costa Quebrada is een geologisch park waar de golven een prachtige concentratie van kustvormen hebben uitgesneden. Kruinen, landengte, dolines, instortingen. Uit het vruchtbare web van okermessen op het strand van La Arnía (Piélagos) is het verrassend dat dit dezelfde kalkstenen zijn die in de grot van Altamira als canvas worden gebruikt; de getijdenvlakte is een biologisch laboratorium in de open lucht.
Wandelend langs de klif kunt u het strand van Covachos (Santa Cruz de Bezana) zien, dat bij eb een tombolische formatie vertoont -een zandtong die communiceert met een eiland- die zo perfect is dat het de vermelding “tómbolo” in de Encyclopaedia Britannica illustreert. En dan komt de aaneenschakeling van urros (puntige eilandjes), één van de grootste geneugten die een landschapsproever kan hebben. Hiervoor moet u de oostelijke kant van het strand van Portio (Piélagos) beklimmen. De portalón Canto del Diablo (Duivelslied) wordt zo genoemd vanwege de fantastische diervormen die het suggereert.

6 Vulkanische kliffen – Cabo de Gata (Almeria)
Het natuurpark Cabo de Gata-Níjar behoudt zijn status als geopark grotendeels vanwege de vulkanische kliffen: de best bewaarde kust van het Spaanse schiereiland. Er zijn unieke kenmerken zoals Los Escullos en het strand van Arco, een versteende duin in de vorm van taffoni, afgeronde holtes gecreëerd door de wind, alsof het een deeltjescentrifuge is. Vanaf de bar-disco Sjamaan kun je de witheid van de gefossiliseerde duinen waarderen.
Wie het magmatisme van Cabo de Gata zoekt, kiest voor het strand van Mónsul, met die donkere rotsformaties in de vorm van golven, zo artistiek, het product van de erosie van een onderwatervulkaan. Het ongebreidelde duin is kolossaal en breekbaar (het is verboden er op te stappen). De oostenwind, die in de zomer vaak waait, duwt zijn zand naar de kust, waardoor het soms ongemakkelijk is om door te lopen. Geoloog David Monge begeleidt routes die de geologische en faunistische geheimen van het natuurpark onthullen.

7 Van de boog naar de rots – El Hierro Geopark
Van de eilandtop van de berg Malpaso tot aan de onderwatervulkaan Tagoro rechtvaardigt El Hierro ruimschoots zijn verklaring als geopark (elhierrogeoparque.es). Van de stenen bogen die de kust sieren, is die van Tosca het meest afgelegen. Om het te vinden – ongeveer 3,5 kilometer van Pozo de la Salud, in de richting van El Verodal – moet men de tweede weg nemen na het passeren van een hut, te midden van de ravijnen die door de vulkaan Roque de Bascos worden opgeblazen. Via kliffen die in basaltstromen zijn uitgehouwen, opent de Tosca-boog zich: een brug die dankzij de zuilen en de malpaís aan de bovenkant van de stromen de kustpunten met elkaar verbindt, als centrale voussoirs.
Op weg naar de Parador, aan de andere kant van de heuvel, is de Roque de la Bonanza, genoemd naar de rustige kwaliteit van het water, net buiten de tunnel te zien. Tegenover de zee-erosie hebben de basaltdijken bewezen beter bestand te zijn dan de gietvormen of pyroclasten die ze oversteken.

8 De mantel, op zicht – Cape Ortegal (A Coruña)
Het Cape Ortegal complex (een prille geopark) brengt rotsen aan het licht uit de diepe lithosfeer die ontstaan zijn tijdens de vorming van Pangaea, het laatste supercontinent in de geschiedenis van de Aarde (die ongeveer 200 miljoen jaar geleden begon te breken). We vinden hier een compendium van rotsen uit de mantel, die niet gebruikelijk zijn in de aardkorst.
De prachtige panoramische uitzichten moedigen ons aan om naar de Garita de Herbeira (Cedeira) te gaan, op de hoogste kliffen van het vasteland van Europa. Vanaf de peridotieten en pyroxenieten van deze 606 meter hoge steile helling gaan we naar een andere, niet minder verkoelende plek, Kaap Ortegal, die rijk is aan eclogies en een verspringend uitzicht over de eilandjes van Os Aguillóns. Vanuit de Chao dos Carrís gezien, zijn de huizen van San Andrés de Teixido te zien, zittend op een glibberige helling.
Een dagje strand in Morouzos (Ortigueira) biedt, sporadisch bij eb, het beeld van een groep studenten die met hun leraar naar het eiland San Vicente gaan op zoek naar ofiolitas, overblijfselen van de oceanen die in Pangea afgewisseld worden.

9 Verkoolde reuzen – Columbretes Eilanden (Castellón)
Ze stellen het beeld op van een beproeving van vuur en woede die een aantal eilandjes zou hebben bestraald, maar de Columbretes zijn niets anders dan vulkanisch land dat na opeenvolgende uitbarstingen is ontstaan. Het produceert een vreemde betoveringskracht om 50 kilometer van het schiereiland, in de open caldera die de rede van Illa Grossa is, voor anker te gaan. De staart van dit soort paling wordt gevormd door de eilandjes van Mascarat, Senyoreta en Mancolibre. Als je de zwarte smut ziet als de straal van de eerste is het gemakkelijk om de laatste lava-uitwerpselen te raden. De excursies varen vervolgens door Ferrera en Foradada -horada-, waar projectielen te zien zijn vanaf het moment dat de eilandjes als schietbaan werden gebruikt. Achterin, de Carallot, met een obscene morfologie. Het is interessant om te reizen in een kleine boot – bijvoorbeeld de Casamar – die garandeert om de quota die stappen op Illa Grosa.

10 De natuurlijke beeldhouwer – Bolnuevo Erosies (Murcia)
Cuenca heeft zijn Ciudad Encantada; Mazarrón, zijn Bolnuevo erosies, aan de rand van de kustweg. De zachte materialen en gefossiliseerde schelpen, geschilderd in citroentinten, worden getransmuteerd tot kunst, en het water en de wind tot beeldhouwers. Deze paddenstoelen ontspruiten op een plek waar vijf miljoen jaar geleden de golven braken, terwijl de meeuwen ons eraan proberen te herinneren door op hun boomkruinen te kwispelen. Hun suggestievermogen wordt versterkt door nachtverlichting; aan hun voeten wordt in de zomer een pianorecital gehouden bij het licht van 200 kaarsen. De rest van de dag kan worden doorgebracht in de nudistenbaaien, die verboden zijn voor motorvoertuigen.

11 Dinosaurusspetter – La Griega Beach (Asturië)
Ichnieten zijn gefossiliseerde sporen, maar geen enkele laat de verbeelding de vrije loop zoals die van de dinosauriërs. Het Jurassic Museum van Asturië, in Colunga, heeft de derde grootste en meest diverse collectie van dinosaurus voetafdrukken ter wereld. In de buurt, op het strand van La Griega, vindt u iconen van sauropoden, theropoden en stegosaurussen. Wat de eerste betreft, zijn het de grootste voetafdrukken van de Jurassic (men bereikt 130 centimeter). Ze zien er op zichzelf al geweldig uit, maar er zijn georganiseerde bezoeken aan zowel het museum als het Sierra del Sueve interpretatiecentrum. Geolag toont ook andere punten van geologisch belang aan de Asturiaanse kust, zoals Tereñes of de grappenmakers van Pría.

12 Het monumentale strand – De kathedralen (Lugo)
Het natuurmonument van het strand van de Kathedralen is als een museum te bezoeken, maar dan wel bij eb. Men weet niet wat meer te bewonderen, als de arcades die Gotische archivolten willen zijn of als de schoonheid van de grotten, waar het wordt aanbevolen niet te betreden vanwege het risico van aardverschuivingen (een bezoeker stierf afgelopen Pasen toen een steen op haar viel). De Kathedralen zijn een voorbeeld van de voortdurende aanpassing van de kliffen. Zoveel breuken maken het mogelijk om te veronderstellen dat de iconische ingangsboog in een kwestie van één of twee eeuwen zal instorten: een half nieuwsitem in de geologische tijd. Van juli tot september is het alleen mogelijk om toegang te krijgen – op een begeleid bezoek of op eigen gelegenheid – na reservering, met een gegarandeerde plaats voor degenen die in een gereguleerde accommodatie in Ribadeo verblijven. Je kunt geen afscheid nemen zonder bij eb een wandeling te maken op het strand van de Illas.
BRON: Elviajero – Hoofdfoto: Volcano of Teneguia, Fuencaliente – Foto: Vladimir Stoimenov.