Traditionele Catalaanse gerechten die je moet proberen
Catalonië heeft zijn eigen rijke geschiedenis en onderscheidende cultuur, waaronder een eigen speciale keuken. De Catalaanse keuken is sterk beïnvloed door het aangrenzende Frankrijk en Italië en is echt mediterraan, afkomstig van zowel het land als de zee.
Catalonië, gecentreerd langs de oostkust van Spanje, heeft een geheel eigen keuken. De gerechten worden sterk beïnvloed door ingrediënten aan de Middellandse Zeekust: groenten (aubergines, tomaten, artisjokken), peulvruchten (kikkererwten en bonen), tarwe (pasta en brood), olijfolie, wijn, varkensvlees (worst en ham) en vis (kabeljauw, tonijn, sardines en ansjovis). En de regio heeft zich zeker geleend aan enkele bekroonde restaurants en keukens die zijn beloond met veel Michelin-sterren.
Veel van de traditionele Catalaanse gerechten richten zich op het presenteren van deze ingrediënten en ze om te zetten in stoofschotels, salades, soepen en schotels met vis en varkensvlees – niet alleen de vereiste tapas die in heel Spanje te vinden zijn. Tijdens een reis naar Catalonië kun je genieten van verkoolde calçots (lente-uitjes die endemisch zijn voor de regio), salades bezaaid met gezouten kabeljauw en tonnen huisgemaakte worst geflankeerd door bergen bonen. Hier de Catalaanse gerechten die je moet proberen.
Escalivada
Escalivada – afkomstig van het Catalaanse werkwoord escalivar, wat ‘koken in as’ betekent – is gemaakt van gezwarte tomaten, paprika’s en aubergines. De groenten worden gegrild op open vuur of direct in de as, waardoor de kleurrijke nachtschade (die dankzij het overvloedige zonlicht in Catalonië goed groeit) verandert in verkoolde reepjes, klaar om te worden geschild. Behalve de dressing van de rokerige groenten met een scheutje olijfolie en een snufje zout is er weinig meer nodig voor de bereiding van het gerecht.

Escudella i carn d’olla
Escudella, zoals het vaak wordt afgekort, is een tweedelig gerecht. De escudella is een soep gestoofd met vlees en groenten en dobbelt met stukjes pasta of rijst. De tweede helft is de carn d’olla: al het vlees (botten, worstjes en een grote gehaktbal, bekend als pilota) en groenten (wortels, selderij en kool) worden eerst in de soep gekookt, verwijderd en vervolgens aan de zijkant geserveerd.
Canelons
Catalonië heeft Italië te danken aan canelons, waarschijnlijk vanwege de eeuwenlange handel tussen de twee naties. Dit pastagerecht met Italiaanse invloeden – niet al te verschillend van lasagne – is gemaakt van pastagerechten gevuld met vlees en bedekt met romige bechamelsaus. Het gerecht wordt vaak rond Kerstmis gegeten, waarbij koks het overgebleven vlees van de avond ervoor nemen en het in pasta hergebruiken.

Cap i pota
Cap i pota betekent letterlijk ‘hoofd en been’ en is een traditioneel Catalaans gerecht dat in de moderne tijd minder populair is geworden. Tegenwoordig staat het vaak op de menu’s van old-school restaurants, hoewel het ook te zien is op enkele van de meer trendy streetfoodmarkten van Barcelona. Het is gemaakt van een basis van slachtafval of pens, zacht gestoofd; af en toe worden hamhakken en kalfsvlees toegevoegd aan de stoofpot.
Esqueixada
Kabeljauw, in het Catalaans bacallà genoemd, is een methode om vis te bewaren: verse kabeljauw wordt ingewreven met zout en vervolgens buiten opgehangen om te drogen. De gedroogde vis is te vinden in tal van Catalaanse gerechten, de meest populaire is esqueixada. Vaak wordt er in de warme zomermaanden van genoten, esqueixada is een salade met gezouten kabeljauw, gesneden tomaten en uien en besprenkeld met olijfolie en azijn. De salade wordt soms bestrooid met olijven en hardgekookte eieren.
Calçots
Voor Catalonië zijn calçots misschien wel de meest geliefde uien. Het is een groot, lang voorjaarsallium dat in de winter in Catalonië wordt gekweekt en tussen januari en maart piekt. Zodra ze zijn geplukt, lopen restaurants overvol: je zult ze op de traditionele calçotada-manier vinden, waar de uien worden gekookt in de as van een open vuur, in papier gewikkeld en geserveerd naast een kom romesco-saus (rode paprika) blitzed met noten).

Suquet de peix
Vanwege de ligging aan de oevers van de Middellandse Zee, geniet Catalonië van een ogenschijnlijk oneindig aanbod van verse vis en zeevruchten. Neem suquet de peix, een Catalaanse visstoofpot die de toewijding van de regio aan alles wat pescatarian benadrukt. Het gerecht is uitgevonden door vissers die na een lange dienst een gemakkelijke maaltijd voor zichzelf wilden maken met de delen van de vangst die die dag niet werden verkocht: stukjes heek, zeeduivel, mosselen en mosselen. De stoofpot wordt ook gemengd met saffraan – een dure specerij die in Midden-Spanje wordt verbouwd – waardoor het een herkenbare rode kleur krijgt.
Mongetes amb botifarra
Mongetes amb botifarra, gekookt sinds de 16e eeuw in Catalonië, is de Catalaanse versie van worst en bonen. Botifarra is de worst, meestal gemaakt van varkensvlees (hoewel soms ganzenvlees) en doorspekt met een groot aantal verse kruiden. Andere versies van deze worst zijn onder meer zwarte botifarra gemaakt van varkensbloed en botifarra d’arròs gemaakt van rijst, en af en toe wat vettere delen van het dier. De worst wordt geflankeerd door witte bonen en gegarneerd met peterselie.
Pa amb tomàquet
Pa amb tomàquet is een essentieel onderdeel van elke Catalaanse maaltijd. Het is een eenvoudige snack: brokken brood worden knapperig gemaakt en ingewreven met tomaten, besprenkeld met olijfolie en afgewerkt met een snufje zout. Voor dit gerecht worden specifieke tomaten gebruikt, bekend als tomate de penjar, wat ‘op te hangen tomaat’ betekent, in verwijzing naar de manier waarop tomaten langs een wijnstok worden gebundeld en in een keuken kunnen worden opgehangen.

Fricandó
Fricandó is een van de weinige traditionele Catalaanse gerechten met rundvlees: gesneden rundvlees is bedekt met meel, aangebraden in boter of olijfolie met wat champignons en gestoofd in witte wijn. Het wordt vaak de avond ervoor gemaakt en de volgende dag geserveerd.

Crema catalana
Misschien wel een van de beroemdste desserts in Catalonië, crema catalana lijkt behoorlijk op de Franse crème brûlée, afgezien van een paar belangrijke ingrediënten. In tegenstelling tot de Franse versie, gebruikt crema catalana een basis van melk (in plaats van room) en wordt het verdikt met eieren. Het wordt gekookt in de oven in een waterbad; eenmaal uit, worden de toppen overgoten met suiker en in brand gestoken.
BRON: The Culturetrip – Foto: (escalivada) Gato-Azul