Teruel: De mooiste middeleeuwse stad van Spanje met monumenten die tot Werelderfgoed zijn verklaard

Weinig mensen weten dat de dunstbevolkte provinciehoofdstad van Spanje een sprookjesachtige bestemming is vol middeleeuwse straatjes en monumenten die op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staan.

Wat we nu kennen als Teruel is een van de oudste steden van Spanje. Vroeger heette het stadje Tirwal, een naam die is afgeleid van het Arabische woord dat ‘toren’ betekent. Een verdedigingsconstructie die, hoewel vermeld in oude teksten, tot aan de christelijke bezetting geen bewijs levert dat het een stad was. Het was echter wat er daarna gebeurde dat deze kleine hoofdstad van het lege Spanje tot een van de meest charmante en vredige bestemmingen op het hele schiereiland maakte.

De stad staat bekend om haar monumenten van Almohadische oorsprong in de oude stad, middeleeuwse christelijke vestingwerken, een uniek stedelijk centrum en haar eeuwenoude geschiedenis. Deze factoren hebben deze enclave een mystiek gegeven die tot op de dag van vandaag voortduurt. Vanaf de oudheid tot aan het modernisme werden de straten mooier, maar niet groter. Hierdoor ontstond een onmisbare bestemming om meer te weten te komen over de geschiedenis en de erfenis van degenen die vóór ons op het schiereiland woonden.

Een nieuwe stad die een van de oudste zou worden
De opkomst van Teruel had niet gelukkiger kunnen zijn. Met de herovering van Valencia door de Almohaden wilde de koning van Aragon, Alfonso II, de zuidelijke grens van het koninkrijk versterken. De versterking van het oude Tirwal was daarbij een belangrijk punt. Zo stichtte hij in 1171 de stad en gaf haar handvesten en privileges om de herbevolking van het gebied te vergemakkelijken. Van de ene op de andere dag werd de nieuwe stad een centrum van politieke en economische macht, dat voorheen in handen was van steden als Albarracin en Alfambra.

Volgens de legende was de bouw van deze nieuwe stad geen kwestie van toeval, maar van lot. Een groep wijze mannen verzamelde zich in het gebied om te beslissen waar ze met de bouw van het dorp zouden beginnen. Ze hoopten op een goddelijk teken. Op dat moment loeide er een stier op een heuvel en erboven begon een ster te schijnen. Dat was voldoende om op die plek het Plaza del Torico te bouwen en de stad zijn naam te geven: een mengeling van de woorden “stier” en de ster “Actuel” die Toroel zou vormen. De tijd en de Aragonese taal zouden de rest doen.

Legende of niet, de stad stond al snel vol met mythische monumenten die tot op de dag van vandaag bewaard zijn gebleven. Pas na de definitieve verovering van Valencia in 1328 verloor de stad haar verdedigingsfunctie en werd het een authentieke weerspiegeling van de Mudejararchitectuur in verschillende gebouwen die Teruel kenmerken. Daaronder valt de kathedraal van Santa María de Mediavilla. Deze werd al in de 12e eeuw ingewijd, maar de latere renovaties gaven de kathedraal haar huidige uiterlijk en zorgden er in de loop der tijd voor dat deze door UNESCO werd erkend als werelderfgoed.

Langzaam maar zeker vonden er in de loop van de geschiedenis van de stad veranderingen en hervormingen plaats, tot in de 19e eeuw een alomvattende hervorming werd voorgesteld. Ten eerste werden verschillende delen van de muur verwijderd om ruimte te maken voor de uitbreiding ervan, en daarnaast werden een nieuw stadhuis, de Koningin Isabel-brug, een stierenvechtarena en de verbreding en drainage van veel straten gebouwd. Uiteraard bleef de onvervangbare middeleeuwse essentie behouden.

De stad van de geliefden: cultuur en geschiedenis
Er zijn veel legendes over Teruel. Eén ervan wist echter de publieke verbeelding te prikkelen en werd een van de bekendste mythen. Het verhaal van Las Bodas de Isabel de Segura heeft uiteraard alles: onmogelijke liefde, actie en waanzin. Deze mythe wordt sinds 1996 elk jaar opgevoerd als herinnering aan de traditie die iedereen kent als de geliefden van Teruel.

Het is een typisch verhaal dat je al kent, ook al heb je er nog nooit van gehoord. Een rijke vrouw, Isabel de Segura, en een arme maar eerlijke man, Diego de Marcilla, ontmoeten elkaar op een dag op de markt en worden hevig verliefd. Diego’s toestand verhinderde echter dat ze konden trouwen, dus vroeg hij zijn geliefde om vijf jaar lang een fortuin te verdienen, wat ze hem toestond. Maar niet op tijd. Toen hij terugkeerde naar Teruel was ze al getrouwd, maar toen ze hem afwees, stierf ze thuis van verdriet. Zij en haar man gingen hem begraven en tijdens de wake gaf ze hem eindelijk een kus. Ze kuste hem zo hard, zo wordt gezegd, dat ze ter plekke stierf, op Diego’s rug. Iedereen was het erover eens dat ze hen samen moesten begraven, zodat ze in ieder geval de eeuwigheid konden delen.

Eeuwen later werden er in een kapel twee mummies gevonden en men nam aan dat dit Isabel en Diego waren. Tot op de dag van vandaag is niet bekend of dit zij waren. Daarom werd besloten de plek om te dopen tot Kapel van de Geliefden. De kapel groeide uit tot een bezienswaardigheid en na verloop van tijd tot de grootste toeristische trekpleister van de stad. Daarom werd besloten de lichamen nogmaals te verplaatsen, ditmaal bij daglicht, naar twee albasten graven die sinds 1955 in een eigen mausoleum in het centrum van de stad rusten.

Wat te doen met de rest van de tijd
Zoals gezegd heeft de stad Teruel een kleine bevolking; in totaal 36.700 inwoners, wat het de dunstbevolkte provinciehoofdstad van Spanje maakt. En zoals je je kunt voorstellen, strekt het stedelijk gebied zich uit in overeenstemming met deze aantallen, wat betekent dat je een groot deel van de stad in één dag goed kunt zien.

De Ovale Trap, de ingang van het historische centrum van Teruel
De Ovale Trap, de ingang van het historische centrum van Teruel / Istock / zeven_levens
Er wordt gezegd dat Teruel de provincie is met de mooiste steden van Spanje, maar de hoofdstad ligt daar niet ver achter. De eerste aanbeveling is om de auto te vergeten. Als je eenmaal in de stad bent, kun je, ongeacht waar je parkeert, waarschijnlijk in minder dan 20 minuten in het centrum zijn. Van daaruit kun je de hele stad doorwandelen zonder dat je je in het zweet hoeft te werken. Parkeren in de buurt van het station heeft zijn voordelen, want vanaf daar heb je via de Ovale Trap toegang tot de stad; een indrukwekkend gebouw in Mudejarstijl dat toegang biedt tot het historische centrum. Iets verderop, als bij toeval, duikt een van de meest emblematische monumenten voor ons op: de Torre del Salvador.

Hoewel het onwaarschijnlijk is dat we al te moe worden, is er geen reden om een ​​paar uur te stoppen in een van de restaurants van de stad. Teruel staat bekend om zijn grillgerechten en voor mensen met een sterke maag is de ternasco de Aragón een echte aanrader.

BRON: Viajar – Hoofdfoto: Plaza San Juan in Teruel – Foto: Jos Geurten